EEN NIEUWE EN RESOLUUT INNOVERENDE AANPAK

LE PREVENTING BURNOUT TEST & ICT LOAD MESURES © JOB CHRONIC STRESS EARLY WARNING SYSTEM

De PBT is een Spin Off van de UCL, die de preventie van burn-out beoogt d.m.v. een globale analyse die het risico op burn-out bij de werknemers inschat, op basis van het type van uitputting, de indicators (de bronnen van chronische stress) en de categorieën van psychosociaal risico.

Deze analyse is gebaseerd op de PBT, een vragenlijst die het risico op burn-out meet, maar die vooral de bronnen van de chronische stress opspoort die tot dit risico leiden. Op basis hiervan wordt een ondersteuningsplan aangeboden, dat wordt uitgevoerd door een ‘Preventing Burnout Expert’ die opgeleid is om met dit instrument te kunnen werken.

Zoals ook door studies werd aangetoond, hebben wij met onze test kunnen constateren dat de component ‘ICT overbelasting’ in belangrijke mate kan bijdragen aan een specifiek type van cognitieve uitputting. Deze indicator wordt in detail geanalyseerd om de gepaste maatregelen te vinden die nodig zijn om gezond te blijven, en om absenteïsme in de toekomst te vermijden.

De PBT is de enige gevalideerde test die de link legt tussen professioneel en persoonlijk leven door oa de indicators ‘transport naar en voor het werk’ en ‘ICT belasting thuis’ mee in rekening te brengen.

 ONZE OVERTUIGINGEN

Waarom moeten we optreden tegen chronische stress?

• Om de fysieke, emotionele en cognitieve gezondheid te behouden
• Om de motivatie en energie op langere termijn te verzekeren
• Om een te frequente wissel binnen teams te voorkomen
• Om overbelasting van collega’s te vermijden
• Om efficiënt te blijven bij de uitvoering van taken
• Om te voorkomen dat medicatie zoals antidepressiva moet worden opgestart
• Om vroegtijdig stoppen met werken te voorkomen

 HISTORIEK

De Preventing Burnout Test 1 is ontstaan in de zomer van 2012 onder de naam ‘Preventing Burnout’.

Zoals men het aan velen aanraadt, wilde ik een aantal jaren geleden een nieuwe wending geven aan mijn carrière, door terug verbinding te zoeken met de passies van mijn jonge jaren, die ik vergeten was door een te jachtig professioneel leven zonder tijd om in het hier-en-nu te leven.

Terwijl het ondernemingsleven voor mij altijd een resource was geweest, zoals ze dat ook zou moeten zijn, zat ik zodanig op mijn tandvlees dat het mijn enige doel geworden was om het einde van de week te halen zonder te bezwijken -onder de druk van teveel trajecten in de Brusselse en Milanese files, teveel mails, teveel taken en deadlines, teveel conflicten, teveel lawaai,… een teveel dat leidde tot te korte nachten, door vroegtijdig ontwaken door de stress van de dag die me te wachten stond. En te weinig tijd, tijd om te genieten, te leven en lachen.

Deze ervaring met de wereld van de multitasking ICT leidde uiteindelijk tot een traject Brussel-Budapest-Zagreb per auto, met een stapel kussens onder me om de schokken op te vangen die voor mij te pijnlijk waren geworden. Een traject waartoe een bevriende osteopaat me verplicht had nadat hij me ontvangen had in zijn praktijk, dubbel gevouwen van de rugpijn: “Nu is het genoeg geweest”. Wat een bevrijding… En nu, enkele jaren later: goed nieuws, het is mogelijk te herstellen, ik heb mijn veerkracht hervonden.

Enige tijd later bevond ik me in de bibliotheek van de UCL, snuisterend in gespecialiseerde literatuur en wetenschappelijke artikels, waarbij ik onveranderlijk op de naam van prof. J. Gregoire botste. Vervolgens heb ik me in contact gesteld met mijn peter Paul Naster, prof. Assyriologie en numismaticus aan de KUL en met mijn oom, Carlo Evrard, prof. botanica aan de UCL, die me elk hadden ingewijd in hun specifieke interesses, en stilaan werd mijn eigen missie duidelijk: ik zou me gaan wijden aan de gevolgen van chronische stress op het werk en de preventie van burnout.

De test ‘Preventie van burn-out’ is daarna op een natuurlijke manier ontstaan, waarbij 9 chronische stress factoren werden geïdentificeerd. Vervolgens startte ik met het begeleiden van werknemers tijdens kwalitatieve gesprekken van 1,5u, en stilaan werd duidelijk dat het risico op burn-out niet gelijk was aan het risico op depressie, en evenmin aan de cognitieve uitputting die gerelateerd is aan het gebruik van IT. Ik voegde aan de verschillende soorten emotionele en fysische uitputting die omschreven werden door Christina Maslash en Michael Leiter twee vormen toe: cognitieve uitputting en uitputting gerelateerd aan het gebruik van IT. In het kader van preventie is ook de factor ‘gevoel van efficiëntie bij het uitvoeren van zijn werk’ een belangrijke maatstaf voor chronische stress.

Drie jaar op de Seychellen leven, als trainer voor APEFE, geeft nieuwe inzichten over het concept depressie. Het leven speelt zich er buiten af, er is een permanente link met de natuur, de mensen praten er meer met elkaar, de lach is er even natuurlijk als de ademhaling… Er zijn geen depressies, geen psychologen en psychiaters. Hoe wordt er daar dan omgegaan met chronische stress, die toch universeel is? Verslaving (aan alcohol) is er niet ongewoon. Maar depressie? Rouw wordt er gedeeld. Geen enkele werknemer neemt er antidepressiva. Suikers werden er weinig gegeten, de voeding heeft een directe link met de aarde, met de zee. . Helaas, samen met de import van suikers uit Afrika werd cariës een realiteit. Ook chronisch ziekten zoals Crohn en diabetes type 2 zijn recente ziekten op het Afrikaanse continent. Het woord kanker bestond er niet, men kende er wel hartproblemen en NKO problemen, maar geen auto-imuunziekten.

Is het antidepressivum dus een weerspiegeling van een geïsoleerde verstedelijkte populatie, wonend in te krappe behuizing, doordrongen van te lage bastonen, zonder zonlicht en contact met de natuur, met steeds stijgende kosten voor dagelijks levensonderhoud? En wat met de stralen van GSM en de fijne stofdeeltjes in de lucht? De historische centra in de Italiaanse steden, waar het autoverkeer geweerd wordt, zijn dynamisch en het menselijk contact herstelt er zich…

Waarom zouden wij die zogenaamde ‘chronische depressie’ niet te lijf gaan, wetende dat een burn-out slechts tot depressie leidt in gevallen van specifieke manipulaties, waarbij de werknemer tot het uiterste gedreven wordt, geïsoleerd staat en verhinderd wordt om zijn werk te doen. Maar zelfs in deze gevallen is het vaak mogelijk om snel tussen te komen en zogenaamde ‘micro-onderhandelingen’ op te starten.

De UCL accepteerde een voorstel voor doctoraatsthesis onder de titel: ‘De impact van de nieuwe ICT technologieën op het soort uitputting’ en prof. Jacques Grégoire aanvaardde het promotorschap. De literatuur van Hans Slye over versnelde uitputting ten gevolge van de opeenstapeling van chronische stressfactoren, leidde tot de structuur van de indicators om de chronische stress te meten, in de Burnout Test.

De ‘Grounded Theory’ van Corbin et Strauss gaf een solide wetenschappelijke basis aan het verwerken van de informatie verkregen vanuit vele uren kwalitatieve interviews met werknemers, om een antwoord te kunnen geven op de vraag: over welke vorm van uitputting gaat het? Kan men een specifieke vorm van cognitieve uitputting onderscheiden gelinkt aan het gebruik van IT? En op een tweede vraag: wat is de psychogenese van de burnout?

Het gebruik van schalen en verschillende antwoordmodaliteiten bij het analyseren van de vragen, vroeg om een tweede grondige reflectie over de methodologie, waarop de 2 ingenieurs van het team zich hebben toegelegd.

De onderneming Galilei van Randstad via Jean Philippe Mulders en Veronique Wertz, die geconfronteerd werden met veel gevallen van overspanning bij werknemers, gelinkt aan herstructureringen, begon zich te interesseren voor de Preventing Burnout Test, en er werden experten opgeleid om de werknemers te leren begeleiden. Ook onafhankelijke experts werden opgeleid.

De eerste artikels verschenen in de pers, waaronder een artikel in de Soir over de cognitieve uitputting gelieerd aan aan het gebruik van IT en het verschil met burn-out. Daarna kwamen in individuele begeleiding: ingenieurs, journalisten, architecten, grafici, directie-assistenten, professoren, schooldirecteurs, ondernemingsleiders, geneesheer-specialisten, uitgevers, juristen, administratieve krachten, verpleegsters, nachtwerkers, marketing en sales managers, werfleiders, sociaal werkers,… en de eerste resultaten waren bemoedigend, vaak waren niet eens de 4 sessies van het ondersteuningsplan nodig om de werknemers weer gemotiveerd en in betere conditie te zien. Velen startten ook een sportieve activiteit die bij hen paste (indicator sport).

In samenwerking met Florence Hoton en Marc Buckens werd een project opgestart ‘First Spin Off UCL’ in januari 2014. Het doel was met ondernemingen en opleiders de wetenschappelijke conclusies en positieve resultaten te delen van de jarenlange ervaring met het ondersteuningsplan.

Vanuit deze Spin Off werd een Platform opgericht ICT PBO: de Preventing Burnout Test 2, ontwikkeld door het team van B12 Consulting. Deze test werd gecreëerd om de 9 indicators van chronische stress te meten, waaronder een meting van de belasting en de kwaliteit van het werk, een evaluatie van het relationele en van de beslissingsbevoegdheid, een meting van de cognitieve belasting gelinkt aan het gebruik van IT, en dit in verschillende talen en rekening houdend met verschillende demografische criteria. De ondersteuning werd toegepast bij 3 generaties die elk hun typische vorm van uitputting kennen. Het gaat erom de feiten en perceptie te meten bij elk soort uitputting, met de bedoeling ze tijdig te stoppen. Ook de indicator van welzijn wordt gemeten.

Roald Sieberath en Michel Coenraets, twee ondernemers, engageerden zich -ondanks hun drukke agenda- voor het peterschap van de eerste Spin Off. Prof. François Fouss, expert in data-analyse, heeft ons team versterkt in april 2015 om de identificatie en de meting van de risico’s te optimaliseren, en de tijd om de test af te nemen te minimaliseren door de vraagstelling aan te passen.

Al dit minutieuze werk van individuele consultaties met daaruit de verzameling van data heeft geleid tot aanbevelingen naar de verschillende organisatiestructuren.

Meerdere toepassingen werden geboren: de ‘Premium’ preventie voor bepaalde functies binnen bedrijven en instituties, die onderhevig zijn aan veel chronische stress, tot een ‘Soft’ type, zoals de Fysisch-cognitieve Stretchings in team. Twee organisationele scans werden ontwikkeld voor bedrijven en instituties.

Een ‘Lege ruimte’ in een CV kan een teken zijn van een reflectie om zijn leven een nieuwe wending te geven, het kan een teken zijn dat de werknemer zich geheroriënteerd heeft op zijn eigen aspiraties, op de vakman die hij opnieuw wil worden, op zijn plaats in de maatschappij,. Elke werkende heeft behoefte aan erkenning, elk beroep is belangrijk.

Ons doel is de kwaliteit van werken te bevorderen, in functie van een aangenaam leven voor ons allen. Wij danken u voor uw vertrouwen.

Het team van de Preventing Burnout Test, September 2015